Zmiana składu osobowego spółki komandytowej. Czy można przenieść część udziału?

Jeden z czytelników bloga Pan Patryk, pod wpisem ,,Jak zmienić skład osobowy spółki komandytowej?” zadał bardzo ciekawe pytanie:

,,Czy można zmienić podział udziałów w zyskach w spółce komandytowej? Obecnie mam 95% udziałów a 5% ma spółka z o.o. (której jestem jedynym udziałowcem). Chciałbym 10% ze swoich udziałów oddać bratu. Jest to wykonalne?”

Jeśli dobrze zrozumiałem pytanie Pana Patryka, to chce on odstąpić (sprzedać, darować etc.) swojemu bratu 10 % ze swoich udziałów w istniejącej spółce komandytowej. Czy i jak da radę to zrobić?

W podlinkowanym powyżej artykule pisałem o zmianie składu osobowego w sp.k. W skrócie pod pewnymi warunkami jest możliwe przeniesienie ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki na osobę trzecią. Jeśli można całość, to czy można część?

I tu zaczynają się schody…..

Uczeni w piśmie prawnicy spierają się o możliwość procentowego zbycia udziału w spółce osobowej od lat. Dominują dwa poglądy:

  1. Szkoła falenicka – nie można tak zrobić. Ustawodawca jest mądry i racjonalny (akurat). Napisał że w spółce osobowej można przenieść tylko ,,ogół” praw i obowiązków. A jak tylko całość, to nie można części. Spółka osobowa zakłada stabilność jej składu, jak ktoś chce handlować udziałami to od tego ma spółki kapitałowe. Dodatkowo takie działanie ,,godzi w integralność udziału jako konglomeratu uprawnień o charakterze majątkowo – korporacyjnym i jest niedopuszczalne”.[1]
  2. Szkoła otwocka – można tak zrobić. Nie ma przepisu który zakazuje przeniesienia ułamka udziału w spółce osobowej. Ponieważ w prawie prywatnym, co nie jest wyraźnie zakazane jest dozwolone.  Tym bardziej jeśli umowa spółki i wspólnicy pozwalają na takie przeniesienie. Odchylenie świderskie zakłada jednak obowiązek wskazania jaki udział, czy procent może być w ten sposób przeniesiony.

Tyle prawniczego gadania i sporów doktrynalnych.

Jakie jest moje zdanie? Jeśli śledzisz moje wpisy, to nie zdziwisz się że skłaniam się ku opcji nr 2, bez odchylenia świderskiego. Z zastrzeżeniem, że umowa spółki komandytowej musi przewidywać taką operację i zgodzą się na nią pozostali wspólnicy. Ryzyko takiej operacji?

Referendarz sądowy rozpoznający wniosek o zmianę wpisu będzie zwolennikiem szkoły falenickiej i wniosek oddali. Tracisz czas, kasę na opłaty. Jak będziesz zdeterminowany z chęcią napiszę dla Ciebie skargę na postanowienie  referendarza. Jednak bez gwarancji, że sędzia który ją rozpozna będzie zwolennikiem szkoły otwockiej.

Dobrze Pan mecenas się wymądrzył, a Pan Patryk nie ma odpowiedzi na pytanie. Problem z nowym wspólnikiem sp.k. nierozwiązany.

Tak osiągnięcie stanu w którym do spółki komandytowej dołączy kolejny wspólnik jest możliwe, przynajmniej na dwa sposoby przez:

  • przeniesienie części udziału wspólnika spółki komandytowej na nowego wspólnika stosowną umową. Naturalnie z zastrzeżeniem że dopuszcza to umowa sp.k. i zgodzi się na to wspólnik. Opcja do wykorzystania jeśli zainteresowanych nie zraża ryzyko odmiennego zdania sądu rejestrowego i oddalenia wniosku o wpisanie nowego wspólnika;
  • przyjęcie do spółki komandytowej kolejnego wspólnika w drodze zmiany umowy spółki. Nowy wspólnik musi wnieść jakiś wkład do spółki. Wielkość udziału jest już tylko sprawą matematyki. Taka operacja musi być dopuszczalna przez umowę spółki.

Być może mój Czytelniku nie zgadasz się ze mną. Twoje prawo – napisz mi o tym e-maila, albo zostaw komentarz. Z chęcią poznam twoje zdanie 🙂

Uwaga na marginesie i uzupełnienie przedniego wpisu – jak widzisz dobre przygotowanie umowy spółki komandytowej przed jej podpisaniem jest dość ważne. Nie przewidzisz w niej wszystkiego, ale możesz zminimalizować konieczność jej wielokrotnej zmiany. A co ważniejsze oszczędzisz wycieczek i wydatków na notariusza oraz wpis kolejnych zmian w KRS.

[1] Postanowienie Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z 13.05.2009 r., sygn. akt: VII Ga 23/09.

Autor wpisu bardzo lubi zarówno Falenicę i Otwock jak i rzekę Świder.  Terminy szkoła falenicka, szkoła otwocka są naleciałością instruktora żeglarstwa, nabytą przy uczeniu dwóch sposobów wykonania tego samego manewru jachtem.

Podobne artykuły

24 Komentarze do tego wpisu post

  1. 1920 pisze:

    Pierwszy z linków nie działa.

  2. Marcin pisze:

    Jeżeli wspólnicy chcą przyjąć do spółki komandytowej kolejnego wspólnika w drodze zmiany umowy spółki – to kto powinien podpisać aneks? Tylko dotychczasowi wspólnicy, czy również wspólnik przystępujący do spółki?

    • Panie Marcinie,
      Dziękuję za ciekawe pytanie. Nowy wspólnik musi w jakiś sposób przystąpić do spółki i wyrazić zgodę na treść umowy sp.k.
      Moim zdaniem powinni taki aneks podpisać wszyscy.
      Pozdrawiam
      Zbigniew Korsak

  3. Mariola pisze:

    Panie Zbigniewie,
    powstała mi dość zawiła sytuacja związana z wniesieniem wkładu niepieniężnego ( art. 55’ kc) do spółki komandytowej, a mój główny problem dotyczy druków KRS oraz samego opisania tego faktu.
    Po krótce wyglądało to tak:
    W spółce komandytowej dotychczas było 2 wspólników – komplementariusz XX sp. z o.o.(5 %) oraz komandytariusz Kowalski Jan (95%). Pojawiła się nowa spółka YY Spóła z o.o., która to wniosła do spółki komandytowej przedsiębiorstwo w drodze aportu jako wkład niepieniężny. Z chwilą zmiany umowy spółki komandytowej nowy wspólnik YY Sp. z o.o. przystąpił do spółki jako komplementariusz bez prawa reprezentacji spółki. Żeby nowy wspólnik mógł przystąpić do Spółki WW SP. z o.o. Sp. komandytowa, komandytariusz w drodze zmiany umowy spółki „odstąpił” 5 % swoich udziałów w zysku nowemu wspólnikowi przez co powstał następujący podział:
    Komplementariusz dotychczasowy z prawem reprezentacji XX Sp. z o.o. – 5% udziału w zyskach i stratach
    Komandytariusz Kowalski Jan – 90% udziału w zyskach i stratach
    Nowy wspólnik YY Sp. z o.o. – 5 % udziału w zyskach i stratach.
    Z tego co się orientuję powinnam złożyć druk KRS-Z1 wraz z załącznikiem KRS-ZC,.
    Czy oprócz wymienionych formularzy powinnam złożyć również KRS-ZK lub KRS-ZH?
    Czy dodatkowo muszę jeszcze sporządzić listę wspólników bądź tym podobny twór??
    Proszę o pomoc.!!!!!!!

    • Dziękuję za pytanie,
      formularze KRS niestety bywają niezrozumiałe. Czasami trudno ustalić jaki formularz do jakiej zmiany i jak wypełnić.
      Odpowiadając na pytanie: mi zawsze pomagają pełne tytułu formularza. KRS-Z1 ,,Wniosek o zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców – spółka jawna, spółka komandytowa, spółka partnerska” – TAK.
      KRS-ZC ,,ZMIANA – WSPÓLNICY SPÓŁKI KOMANDYTOWEJ” – TAK.
      KRS-ZK ,,Zmiana – organy podmiotu/wspólnicy uprawnieni do reprezentowania spółki – załącznik do wniosku o zmianę danych w Krajowym Rejestrze Sądowym” – pytanie po co? Z podanego opisu wynika że nowy wspólnik nie będzie miał prawa reprezentacji.
      KRS-ZH ,,Zmiana – połączenie, podział, przekształcenie spółki – załącznik do wniosku o zmianę danych w rejestrze przedsiębiorców” – po co? nie ma połączenia, podziału czy przekształcenia.

      Pozdrawiam
      Zbigniew Korsak

  4. Mariola pisze:

    Dziękuję za odpowiedź.
    Dobierając formularze, kierowałam się podobnie jak Pan opisem formularza z nagłówka, jednak sama treść pól w formularzu zmyliła mnie. Spokoju mi jednak nie dają dodatkowe dokumenty które należy złożyć wraz z wnioskiem o zmianę wpisu. Sądzę że również powinnam sporządzić nową listę komandytariuszy i komplementariuszy ( jeden komplementariusz doszedł). O ile rejestracja spółki z o.o. poszła mi sprawnie i bez większych problemów (dodatkowo szefostwo chciało sp. z o.o. w organizacji), o tyle ta zmiana w sp. komandytowej przystwarza mi nieco pytań i zawiłości.
    PS. i na koniec troszkę „wazelinki” 🙂
    Cieszę się, że powstał taki blog – jeden z lepiej prowadzonych pod względem merytorycznym. Informacje w nim zawarte są konkretne i naprowadzające zwykłego laika na właściwy tor myślenia. Dziękuje.

    • Dziękuje za dobre słowo.
      z listą wspólników zgadzam się. Z ciekawości sprawdziłem i ksh i ustawę o KRS, może szukałem za słabo, ale nie znalazłem obowiązku załączenia takiej listy w sp.k. Co innego przy sp. z o.o.
      Jednak jej sporządzenie nie będzie moim zdaniem błędem, a nawet uporządkuje zmiany w spółce komandytowej, szczególnie gdy tych wspólników robi się więcej.
      Pozdrawiam
      Zbigniew Korsak

  5. cres pisze:

    Penie Mecenasie,
    A zatem, jeśli umowa spółki komandytowej w swej treści zawiera zapis, iż do spółki mogą przystępować nowi komandytariusze i komplementariusze, to z chwilą dołączenia nowego (osoby trzeciej) komandytariusza, nadal konieczna jest zmiana umowy spółki? Czy też wystarczy dołączenie uchwały i tekstu jednolitego umowy spółki uwzględniającego zmiany osobowe?

  6. Paweł pisze:

    Panie Mecenasie,

    mam dwa pytania odnośnie sprzedaży całości udziałów w spółce komandytowej przez jednego wspólnika drugiemu wspólnikowi:
    1) czy analogicznie do wyroku SN z 07.03.2012 r. (sygn. akt II UK 18/12) momentem wyjścia ze spółki jest data podpisania umowy sprzedaży, a nie data dokonania wpisu w KRS (istotne pod kątem płacenie składek ZUS)
    2) czy jakieś przepisy regulują, w jakim terminie należy złożyć odpowiedni formularz KRS związany z tą czynnością?

    Pozdrawiam,
    PS

    • @Paweł
      pytanie to materiał na dobrą opinię prawną i optymalizację podatkową. Większość rynku i doktryny uznaje że ważna jest data zmiany umowy spółki.
      Zgłoszenie do KRS 7 dni. Termin wynika z ustawy o KRS-ie.
      Zbigniew Korsak

      • Paweł pisze:

        Dziękuję za odpowiedź. A w takim razie jakie są realne konsekwencje niezgłoszenia do KRS w terminie?

        • @Paweł – życie jest zbyt bogate w różne scenariusze by odpowiedzieć krótko.
          Jeśli spółka nie ma długów, a wspólnicy niczego na sumieniu to pewnie żadne.
          Jeśli jest inaczej, to możliwym jest że ktoś kto nie jest wspólnikiem odpowie za długi spółki. Bo go ktoś z KRS-u nie wykreślił. A taki wspólnik niewykreślony może narobić kłopotów spółce.

          Pozdrawiam
          Zbigniew Korsak

  7. Maja pisze:

    Mam pytanko wypełniam druk KRS ZC natomiast zmianie uległa tylko nazwa jedno z komandytariuszy w związku z tym jakie dodatkowe dokumenty powinnam dołączyć do KRS?

  8. Iwona pisze:

    Witam,
    czy nie żadnych przeciwwskazań do przeniesienia ogółu praw i obowiązków komandytariusza na komplementariusza (jest więcej niz jeden komandytariusz), w związku z zastrzeżeniem, ze nie można pełnić tych dwóch funkcji jednoczesnie?? Iwona

    • @ Iwona w spółce osobowej musi być przynajmniej dwóch wspólników. W komandytowej przynajmniej jeden komandytariusz i jeden komplementariusz. Tych ról nie można łączyć.
      Do pełnej odpowiedzi mam za mało danych.
      Zachęcam do kontaktu z kancelarią.
      Dane w zakładce Kontakt.
      Pozdrawiam
      Zbigniew Korsak

  9. Jakub pisze:

    Czy w przypadku, gdy do spółki komandytowej przystępuje nowy wspólnik ( skład spółki :komplementariusz sp zoo majaca udział w zyskach 4% oraz 3 komandytariuszy udział w zyskach po 32%). Spółka ma dosyć duży majątek i w związku z tym, że to do spółki chce przystąpić nowy wspólnik jako komandytariusz zmieni się skład osobowy następująco komplementariusz- sp zoo udział w zyskach 4%, 4 komandytariuszy przy czym udział w zyskach będzie teraz następujący dotychczasowi komandytariusze będą mieli udział w zyskach 32%, przystępujący wspólnik 22% a jeden z komandytariuszy który miał 32% wcześniej, teraz będzie miał udział na poziomie 10%. Czy w związku z takim przystąpieniem, gdy majątek spółki wynosi kilka milionów złotych, nowy-przystępujący wspólnik musi zapłacić podatek PIT? W końcu teraz jako wspólnik wzbogacił się o majątek spółki (podatek na podstawie bilansu, spisu inwentarza czy innego dokumentu określajacego majątek spółki na dzień przystąpienia), którego wcześniej nie miał, czy jest to sytuacja nieuregulowana przepisami

    • Dziękuję za komentarz i pytanie.
      Sprawa nadaje się na indywidualne konsultacje i ew. opinię prawną.
      Jeśli jest Pan tym zainteresowany, proszę o kontakt.
      Dane znajdzie Pan w zakładce ,,KONTAKT”
      Pozdrawiam
      Zbigniew Korsak

  10. Jolanta pisze:

    Panie Mecenasie, po pierwsze głównie dzieki Pana blogowi wiem co nieco o tej dziwacznej formie spolki. Przejrzystosc informacji i zrozumiały język jest naprawde ewenementem w starciu z prawnikami. Zastanawiamy się ze wspólnikami nad zmiana spółki z cywilnej na komandytową z udziałowcem sp. z o.o. ale zastanawia nas czy w spólce komandytowej będziemy mogli zysk podzielić w 99% między nas – komandytariuszy, a ten 1% pozostawić spółce z o o. i czy musimy juz teraz przed zmiana formy spolki zmieniac umowę spolki cywilnej czy robi się to po zmianie formy?

    • @Jolanta
      Dziękuję za komentarz i dobre słowo. Pomysł przekształcenia spółki cywilnej w spółkę komandytową, to dobry pomysł. Wymaga to przygotowania. W sprawie Pani pytań, proszę odebrać korespondencję. Odpisałem Pani pod adres e-mail.

      Pozdrawiam
      Zbigniew Korsak

  11. Barbara pisze:

    Witam, a jak w takiej sytuacji (zmiana proporcji udziałów) wygląda udział poszczególnych osób w zysku spółki? zakładając, że zmiana umowy nastąpiła w trakcie roku – czy wypracowany zysk na dzień sprzedaży udziału powinien zostać podzielony wg starej proporcji a od momentu zmiany udziału wg nowej proporcji ? Czy może w takiej sytuacji nowy wspólnik ma prawo do udziału w zysku za cały rok?
    dziękuję 🙂

Napisz komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *